Cô gái miền Tây hơn 40 tuổi, độc thân, được người chị dẫn đến khám.
Tôi hỏi:
– “Sao chị đến khám hôm nay?”
Tuy có tuổi kha khá, nhưng vì độc thân nên chị nhường cho người chị gái trả lời. Người chị nói:
– “Em của em mỗi lần có kinh, máu ra như đi đ.ái xồ xồ làm nó sợ lắm bác sĩ ơi!”
Tôi hỏi tiếp:
– “Vậy chị ấy có đi khám ở đâu chưa?”
Người chị đáp ngay:
– “Có chớ bác! Đi khám đầu tiên ở miền Tây, sau đó lên thành phố khám chuyên khoa ở bệnh viện phụ sản.”
Vừa nói, chị vừa đưa tôi một xấp hồ sơ dày cộp. Tôi đùa:
– “Khám nhiều nơi, chuyên khoa sâu đủ hết rồi, qua tôi chi nữa cho tốn kém?”
Chị phản ứng ngay:
– “Nhưng đi đâu người ta cũng nói cắt tử cung, rồi bảo nội soi thử, nếu không được thì mổ hở. Mà em thấy em gái em còn trẻ, lại chưa có con, nghe cắt tử cung thấy lo quá bác ơi.”
Tôi cầm hồ sơ, lật từng trang. Trang siêu âm nào cũng ghi u xơ khắp tử cung, từ trong lòng đến cả trên bề mặt. Kết quả MRI cũng cho thấy gần 20 cục u lớn nhỏ. Xét nghiệm máu thì lần nào cũng thiếu máu nặng.
Tôi nói:
– “Em của chị bị quá trời u, mà u to thế này thì người ta khuyên cắt tử cung là đúng rồi.”
Nghe tới đây, người chị sụp mặt xuống, hỏi nhỏ:
– “Không còn cách nào khác hả bác? Pó tay hả bác?”
Tôi giải thích:
– “U xơ tử cung là bệnh phổ biến. Nếu không biến chứng thì kệ nó, nhưng khi bị cường kinh thì rất nguy hiểm vì mất máu, dẫn tới thiếu máu nặng. Mà nguyên nhân chính là các u xơ nằm trong hoặc chèn vào lòng tử cung: loại 1, 2, 3. Người ta khuyên cắt tử cung là để điều trị triệt để, tránh tái phát. Tuy nhiên, nói ‘pó tay’ thì hơi quá. Nếu hai chị em hiểu rõ, tôi có thể bóc tách các u gây ra cường kinh, tức là xử lý đúng thủ phạm, chứ không cần cắt cả tử cung. Giống như hồi xưa có một người phạm tội mà bị tru di tam tộc thì hơi quá!”
Tôi nói thêm:
– “Nhưng ca này khó lắm, vì quá nhiều u, mổ sẽ lâu và cực, giống như đi dò tìm kho báu vậy.”
Hai chị em nhìn nhau, ánh mắt lóe lên tia hy vọng, miệng khẽ nở nụ cười.
CA MỔ KHÓ NHƯ TÌM KHO BÁU
Biết trước đây là ca khó, tôi chuẩn bị tinh thần kỹ. Nhưng khi nội soi vào ổ bụng, tôi vẫn phải thốt lên: u mọc tùm lum tà la, nhìn đâu cũng thấy u.
Từng bước một, tôi rạch ngang để bóc u loại 3 trước, những “thành viên hội đồng quản trị” chưa gây biến chứng nhiều. Nhưng muốn điều trị gốc thì phải xử lý “chủ tịch” và “phó chủ tịch” – tức là các u loại 1, 2 nằm trong lòng tử cung.
Tôi rạch sâu thêm. Ui là chèn! Trong lòng tử cung như một “cung điện treo đèn chùm ngọc trai” – các u xơ trắng ngà lấp lánh. Nhìn thấy u là mừng, vì biết mình đã vào đúng “sào huyệt”.
Nhưng buồng tử cung thì nhỏ và sâu, như đang chui xuống hầm mỏ. Việc bóc từng cục u to là thử thách thật sự. Không chỉ khó, mà còn phải làm nhanh – vì máu liên tục tràn lên, nếu chậm sẽ mất nhiều máu, rất nguy hiểm cho bệnh nhân.
Mắt hoa, tay chân rã rời, nhưng không thể dừng lại. Tôi động viên bác sĩ phụ mổ cùng kiên trì phối hợp, từng chút một móc hết các u ra, rồi khâu phục hồi cơ tử cung, lấy toàn bộ bệnh phẩm ra ngoài.
Gần một tháng sau, bệnh nhân tái khám. Lần này chị đi một mình, chưa kịp ngồi đã nói:
– “Bác ơi, mổ xong em thấy nhẹ hẳn người. Sau mổ một ngày là em đi lại sân sẩn luôn. Hai tuần sau em có kinh lại, hồi trước mỗi lần có kinh chảy tỏn tỏn như đi tiểu, còn giờ nhẹ nhàng lắm, tưởng như không có gì. Cả nhà em mừng quá bác ơi!”
Tôi chúc mừng chị vì đã đạt được điều mình mong muốn. Siêu âm lại cho thấy tử cung nhỏ gọn, lòng tử cung bình thường.
Nghề y tuy cực, nhưng niềm vui lớn nhất là khi người bệnh khỏe mạnh, hạnh phúc.
Sự nhẫn nại cuối cùng cũng mang lại niềm tin cho cả người thầy thuốc lẫn người bệnh.
