Thị trường đồ chơi hiện nay tràn ngập các sản phẩm đa dạng, từ đồ chơi thông minh đến các món đồ giải trí đơn giản. Tuy nhiên, một loại đồ chơi đang thu hút sự chú ý và gây lo ngại từ phía các chuyên gia y tế và người tiêu dùng là đồ chơi phát sáng, đặc biệt là những sản phẩm có nguồn gốc từ Trung Quốc. Điều này không chỉ vì tính hấp dẫn của chúng đối với trẻ nhỏ mà còn vì nguy cơ tiềm ẩn mà các chất liệu trong đồ chơi có thể gây ra cho sức khỏe của trẻ.
1. Nguy cơ từ đồ chơi phát sáng chứa lân quang và nhựa tái chế
Đồ chơi phát sáng thường được sản xuất từ nhựa tái chế, trong đó chứa nhiều chất hóa học nguy hiểm, đáng chú ý nhất là phthalate. Phthalate là chất được sử dụng để tăng độ dẻo và độ bền cho các sản phẩm nhựa, giúp chúng mềm hơn và dễ uốn cong. Tuy nhiên, phthalate đã được chứng minh có liên quan đến sự thay đổi hormone trong cơ thể người, đặc biệt là đối với trẻ em. Khi trẻ tiếp xúc trực tiếp hoặc hít phải các hạt vi nhựa từ sản phẩm, phthalate có thể đi vào cơ thể, gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến quá trình phát triển và thậm chí có khả năng gây vô sinh sau này .
Không chỉ dừng lại ở đó, nhiều sản phẩm đồ chơi phát sáng còn sử dụng chất lân quang, dựa trên phản ứng giữa các chất hóa học để tạo ra hiệu ứng phát sáng trong bóng tối. Những chất này có thể chứa các kim loại nặng như cadmium và thủy ngân, gây hại cho cơ thể khi tiếp xúc hoặc hít phải. Theo một nghiên cứu từ Environmental Health Perspectives, các chất dạ quang, khi được trẻ em vô tình đưa vào miệng hoặc hít phải, có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho hệ thần kinh, thận, và các cơ quan khác .
2. Phthalate và lân quang: Nguy cơ từ sự hấp thụ lâu dài
Một trong những vấn đề đáng lo ngại nhất về các chất phthalate và lân quang là khả năng tích lũy trong cơ thể sau khi tiếp xúc trong một thời gian dài. Phthalate, ví dụ, không phân hủy nhanh chóng mà có thể được lưu giữ trong các mô mỡ. Khi tiếp xúc lâu dài, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển của trẻ nhỏ, chất này có thể gây ra rối loạn hormone, ảnh hưởng đến sự phát triển giới tính, khả năng sinh sản và thậm chí là làm gia tăng nguy cơ ung thư .
Ngoài ra, chất lân quang có trong đồ chơi phát sáng có thể tạo ra các phản ứng hóa học nguy hiểm khi bị cắt, xé hoặc nuốt phải. Một số chất này đã được liệt kê là chất gây ung thư, hoặc có khả năng ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch và hệ thần kinh trung ương . Đặc biệt, với trẻ nhỏ, những người có thói quen ngậm hoặc nhai đồ chơi, nguy cơ này càng cao hơn.
3. Thực trạng sản xuất và kiểm soát chất lượng
Nhiều sản phẩm đồ chơi phát sáng được sản xuất tại Trung Quốc với chi phí thấp, và không phải tất cả đều tuân theo các tiêu chuẩn an toàn quốc tế. Các sản phẩm giá rẻ thường không được kiểm định kỹ lưỡng và có thể chứa các hợp chất độc hại mà không hề được ghi rõ trên bao bì sản phẩm. Theo một báo cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nhiều quốc gia đã phát hiện ra rằng các sản phẩm đồ chơi phát sáng có chứa phthalate vượt mức cho phép, nhưng những sản phẩm này vẫn tiếp tục được bày bán rộng rãi ở các thị trường mà quy định kiểm soát chưa chặt chẽ .
4. Vai trò của các tổ chức và chính phủ trong việc bảo vệ người tiêu dùng
Các tổ chức quốc tế như Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng Hoa Kỳ (CPSC) và Ủy ban Châu Âu về An toàn Đồ chơi đã đưa ra nhiều quy định nghiêm ngặt đối với việc sử dụng phthalate và lân quang trong đồ chơi. Theo CPSC, bất kỳ sản phẩm đồ chơi nào có chứa hơn 0.1% phthalate đều bị cấm bán trên thị trường Hoa Kỳ . Tuy nhiên, tại một số quốc gia, bao gồm cả Việt Nam, việc kiểm soát và quản lý sản phẩm nhập khẩu vẫn còn nhiều hạn chế, dẫn đến việc người tiêu dùng dễ dàng mua phải các sản phẩm đồ chơi có chứa các hóa chất độc hại.
Các bậc phụ huynh cần nhận thức rõ ràng về nguy cơ tiềm ẩn từ đồ chơi phát sáng và đưa ra những lựa chọn sáng suốt hơn khi mua sắm cho con cái. Ngoài ra, chính phủ và các tổ chức bảo vệ người tiêu dùng cần đẩy mạnh công tác kiểm tra và thu hồi các sản phẩm không đạt chuẩn, đồng thời tăng cường giáo dục người tiêu dùng về tầm quan trọng của việc lựa chọn sản phẩm an toàn cho trẻ em.
5. Giải pháp bảo vệ trẻ em khỏi đồ chơi phát sáng nguy hiểm
Để bảo vệ trẻ em khỏi những nguy cơ tiềm tàng từ đồ chơi chứa lân quang và nhựa tái chế, phụ huynh có thể áp dụng một số biện pháp sau:
Chỉ mua đồ chơi từ những thương hiệu uy tín: Các thương hiệu lớn thường tuân theo các tiêu chuẩn an toàn quốc tế và sản phẩm của họ được kiểm định chất lượng.
Kiểm tra nhãn mác sản phẩm: Lựa chọn đồ chơi có ghi rõ nguồn gốc xuất xứ và thành phần hóa học, đồng thời tránh các sản phẩm không có nhãn mác rõ ràng.
Hạn chế mua đồ chơi phát sáng: Dù chúng có sức hấp dẫn lớn đối với trẻ nhỏ, nhưng đồ chơi phát sáng chứa nhiều hóa chất tiềm ẩn nguy cơ cho sức khỏe.
Giáo dục con em về cách sử dụng đồ chơi an toàn: Dạy trẻ không nên đưa đồ chơi vào miệng hoặc ngậm đồ chơi có chất phát quang.
Việc bảo vệ sức khỏe của trẻ em luôn là ưu tiên hàng đầu của các bậc phụ huynh, và điều này bao gồm cả việc chọn lựa đồ chơi an toàn. Đồ chơi phát sáng chứa lân quang và phthalate có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe của trẻ, từ rối loạn hormone đến ung thư. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần tỉnh táo và cảnh giác hơn trong việc chọn mua đồ chơi cho con em mình.
Tài liệu tham khảo:https://www.business-humanrights.org/en/latest-news/toxic-chemicals-found-in-chinese-toys-china/
https://www.sciencedaily.com/releases/2021/02/210222124552.htm
