Khi bị mụn, hầu hết chúng ta thường nghĩ đến các nguyên nhân như da dầu, bít tắc lỗ chân lông, chế độ ăn uống, stress… Nhưng nếu mụn xuất hiện dai dẳng, điều trị mãi không khỏi, đặc biệt là mụn viêm nhiều ở cằm, quai hàm, cổ và lưng, rất có thể hormone trong cơ thể bạn đang có vấn đề. Đây chính là lý do vì sao đôi khi bác sĩ da liễu lại khuyên bệnh nhân đi khám phụ khoa hoặc nội tiết khi điều trị mụn không hiệu quả.
1. Mụn nội tiết – Khi vấn đề không chỉ nằm ở làn da
Ảnh 1: Mụn nội tiết thường xuất hiện ở lưng – dấu hiệu của sự mất cân bằng hormone.
Mụn nội tiết thường xuất phát từ sự mất cân bằng hormone, ảnh hưởng đến tuyến bã nhờn và khiến da tiết dầu nhiều hơn, gây bít tắc lỗ chân lông và tạo điều kiện cho vi khuẩn P. acnes phát triển.
Một số dấu hiệu mụn liên quan đến nội tiết:
✅ Mụn mọc nhiều ở cằm, quai hàm, cổ, lưng, ngực
✅ Mụn viêm đỏ, sưng đau, dễ tái phát vào mỗi chu kỳ kinh nguyệt
✅ Da đổ dầu nhiều dù đã làm sạch kỹ
✅ Kinh nguyệt không đều, rong kinh, mất kinh, đau bụng dữ dội khi hành kinh
✅ Rậm lông hơn bình thường, tóc rụng nhiều
Nếu bạn có những dấu hiệu trên, rất có thể nguyên nhân nằm ở nội tiết tố nữ – và đó là lúc bạn nên tìm đến bác sĩ phụ khoa để kiểm tra sâu hơn.
2. Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) – Thủ phạm phổ biến gây mụn
Ảnh 2: Mô hình tử cung - Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) có thể gây rối loạn nội tiết dẫn đến mụn nội tiết.
Một trong những bệnh lý phụ khoa thường gặp nhất gây ra mụn nội tiết là hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS - Polycystic Ovary Syndrome). Đây là tình trạng rối loạn nội tiết, khiến buồng trứng sản xuất quá nhiều hormone androgen (hormone nam), làm da tiết dầu nhiều, gây ra mụn viêm dai dẳng.
Các dấu hiệu khác của PCOS:
🔹 Kinh nguyệt không đều, có thể thưa hoặc không có kinh nhiều tháng
🔹 Tăng cân, đặc biệt là vùng bụng
🔹 Lông rậm ở mặt, tay, chân, trong khi tóc lại rụng nhiều
🔹 Khó có thai do rối loạn rụng trứng
Nếu bạn bị mụn nặng, điều trị da liễu không hiệu quả và có thêm các dấu hiệu trên, bạn nên đi khám phụ khoa và nội tiết tố để xác định nguyên nhân và điều trị tận gốc.
3. Lời khuyên từ bác sĩ – Không chỉ bôi ngoài da, mà phải điều chỉnh từ bên trong
Điều trị mụn nội tiết không chỉ đơn thuần là sử dụng các sản phẩm bôi ngoài da, mà cần cải thiện tận gốc nguyên nhân từ bên trong:
✔ Điều chỉnh nội tiết tố: Có thể dùng thuốc (được bác sĩ chỉ định) để điều hòa hormone
✔ Giảm viêm và kiểm soát bã nhờn: Dùng các hoạt chất như retinoids, BHA, azelaic acid, niacinamide theo hướng dẫn của bác sĩ da liễu
✔ Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế đường, tinh bột, sữa động vật vì chúng có thể kích thích sản xuất androgen
✔ Giảm stress, ngủ đủ giấc: Cortisol (hormone stress) có thể khiến nội tiết mất cân bằng, làm mụn trầm trọng hơn
✔ Tập thể dục thường xuyên: Giúp cải thiện đề kháng insulin – một yếu tố quan trọng trong PCOS
